Những điều ít biết về Puskin vĩ đại

HG: "Vớ" phải những bài viết thế này vài lần, mình có ý nghĩ: Với những tác giả mà có tác phẩm mình yêu thích, tốt nhất đừng có đọc về những ngõ sâu ngóc ngách trong đời thực của họ (nghĩ thế chứ mình khó mà thực hiện được!). Đấy, hồi mới biết thơ Xuân Diệu, mình thích lắm, thế rồi va phải ít tư liệu... Sau này đọc những vần thơ yêu thích cũ cứ bị ám ảnh, thấy ghê ghê- 10 phần may lắm còn 7 ... :(( . Về Puskin,  những bản dịch thơ của Thúy Toàn vốn thấy tuyệt, vậy mà bài này- một bài chả đặc sắc: cái không mới thì viết nghèo, cái làm mình "sốc" thì chỉ trong một đoạn ngắn cũn- mà đủ làm mình ghê ghê nốt, chán thế! Biết thời đại ông đã xa lắc; biết những thi sĩ đắm mình trong những dòng thơ tình lãng mạn thì đời sao sao là chuyện thường... thế mà ngó lại những bài thơ vẫn thấy lòng lạnh tanh, tiếc quá! Phải tự khuyên nhủ mình "hâm" vừa thôi! người lớn đàng hoàng rồi- tiếp xúc mọi sự thật được rồi còn gì! Vả lại đây văn chương- kia đời thực, đừng nghĩ lẫn lộn...  
Khá hơn rồi, tự cho phép mình đưa bài vào blog như lưu lại một khoảnh khắc. :)

Những điều ít biết về Puskin vĩ đại

Lê My 

(dịch theo nguồn: Phân viện tiếng Nga A.X. Puskin tại Hà Nội)

        Alekxandr Xergeyevich Puskin (6/6/1799-10/2/1837) – nhà thơ Nga vĩ đại nổi tiếng thế giới. Nhưng khá thú vị, Bách khoa toàn thư Anh (1961) đánh giá tác phẩm “Evghenhi Onhegin” của ông là tiểu thuyết Nga đầu tiên, bởi trước Puskin, tiếng Nga được coi là ngôn ngữ không thích hợp cho văn học, nghệ thuật. Puskin được ghi nhận là người tạo ra ngôn ngữ văn học Nga hiện đại. Những chuyện nhỏ dưới đây cho ta thấy rõ hơn tính cách của nhà thơ lớn.

      Vào năm 10 tuổi, khi bị nhà văn I. Dmitriev (1760-1837) gọi là “Arabchik” (Cậu bé ả-rập), Puskin không hề lúng túng đối đáp lại: “Nhưng không là Riabchik” (Nhưng không là chim đa đa). Mọi người có mặt ở đó rất ngạc nhiên, bởi mặt của Dmitriev quả thực bị rỗ hoa.

     Khi một người quen tên là Kondưba hỏi nhà thơ có thể gieo vần với các từ “rak” (tôm) và “rưba” (cá), Puskin trả lời: “Durak Kondưba” (Thằng ngốc Kondưba). Kondưba sượng sùng đề nghị gieo vần với các từ cá và tôm, Puskin nói ngay: “Kondưba – durak” (Kondưba – thằng ngốc).

     Năm 12 tuổi, Puskin được nhập học vào Trường trung học Nam sinh Hoàng gia Sarxkoexelo danh tiếng là nhờ người chú ruột V. L. Puskin (nhà thơ nổi tiếng, 1766-1830) có quan hệ thân thiết  với Bộ trưởng Speranxki.

    Năm 1817, sau 15 ngày thi (các môn: Tiếng La tinh; Văn học Nga, Đức và Pháp; Lịch sử; Luật; Toán học; Vật lý; Địa lý…), trong số 29 học sinh được trao bằng tốt nghiệp, Puskin xếp thứ 26 với thành tích “xuất sắc trong các môn Văn học Nga và Pháp, Kiếm thuật”. Trong thời gian ở trường, Puskin học môn Văn học Pháp rất nghiêm túc, nên được các bạn đặt cho biệt danh là “Người Pháp”. Ông thường xuyên viết thơ cho tờ báo tường “Nhà thông thái” của trường.

*

      Puskin rất đa tình. Từ khi mới 14 tuổi, Puskin đã lần mò vào các nhà thổ. Khi đã có vợ, ông vẫn tiếp tục viếng thăm “những cô gái vui vẻ” và kết nhân tình với những phụ nữ đã có chồng. Trong nhật ký của cảnh sát có đoạn viết về Puskin: “Anh ta thực sự trẻ con và là một đứa trẻ không biết sợ ai”. Jan Tadeusz Bulharyn (1789-1859) – một đối thủ văn chương nổi tiếng nhờ các vần thơ trào phúng của Puskin – cũng nhận xét Puskin: “Giản đơn trong phán đoán, dễ mến trong bạn bè và trẻ thơ trong tâm hồn”.

     Theo em trai Puskin (1805-1852), vóc dáng Puskin rất tệ, thấp bé, song không biết tại sao lại được phụ nữ yêu thích. Điều này được khẳng định trong thư của A. N. Vera (vợ của P. V. Nasokin, 1801-1854, - bạn thân thiết nhất của Puskin), người mà Puskin cũng phải lòng: “Puskin có mái tóc màu hạt dẻ xoăn tít, đôi mắt xanh và sức quyến rũ kỳ lạ”. Người em trai công nhận: “Khi Puskin thích ai đó, anh trở nên rất quyến rũ, còn khi Puskin đã không thích thì anh ấy nói năng uể oải, nhạt nhẽo và khó nghe”.

     Về ngoại hình, nhà thơ thiên tài tương phản với người vợ xinh đẹp Natalia Goncharova của mình. Ông thấp hơn vợ 10 cm. Vì thế, nếu cùng nhau dự vũ hội, Puskin thường cố đứng xa vợ để mọi người xung quanh không nhận ra sự tương phản không mấy dễ chịu này.

     Tiếng cười của Puskin cũng rất quyến rũ, hệt như thơ của ông vậy. Họa sĩ Karl Briullov (1799-1852) nhận xét: “Puskin thật là người có phước! Anh ấy cười như phơi hết gan ruột”. Trong thực tế, Puskin đã suốt đời khẳng định rằng tất cả những gì khích lệ tiếng cười đều lành mạnh và có thể chấp nhận được, còn những gì gây ra sự khủng khiếp đều tội lỗi và nguy hại.

*

     Puskin thường có những món nợ cờ bạc khá nghiêm trọng. Nga hoàng Nikolai Pavlovich từng khuyên nhà thơ bỏ thú chơi làm hư người này. Puskin trả lời: “Ngược lại, thưa bệ hạ, cờ bạc cứu thần khỏi những u sầu. Còn thơ sau đó là phương tiện để thần trả những món nợ cờ bạc”.

     Thường là sau mỗi lần mắc nợ cờ bạc, Puskin ngồi làm thơ và chỉ một đêm là thừa tiền trả nợ. “Bá tước Nulin” là một bài thơ ra đời trong hoàn cảnh như thế. Ông viết xong trong hai buổi sáng (13-14/12/1825).

Theo thống kê của các nhà Puskin học, cuộc đụng độ với Dantes ít nhất cũng là lần thách đấu thứ 21 trong cuộc đời của nhà thơ. Dantes là anh em đồng hao với Puskin. Trong 15 lần nhà thơ chủ động thách đấu có 4 lần đã xảy ra đấu súng, còn những lần khác không xảy ra do hai bên đã được bạn bè hòa giải; 6 trường hợp Puskin nhận lời thách đấu của đối phương. Lần thách đấu đầu tiên của nhà thơ xảy ra ở trường trung học hoàng gia.

     Trong tư liệu của Bảo tàng tưởng niệm A. X. Puskin “Boldino” các nhà sử học khẳng định, rằng trong toàn bộ cuộc đời mình nhà thơ đã thách đấu và nhận lời thách đấu tới 29 lần. Tư liệu có ghi lại chuyện Puskin hay mang cây gậy sắt nặng. Chú của Puskin có lần hỏi: “Alekxandr Xergeyevich, cháu cầm gậy nặng thế để làm gì?” Puskin trả lời: “Để tay cứng cáp hơn, nếu phải đấu súng thì tay không run”.

     Nhiều khi nguyên nhân chỉ từ những tranh cãi nhỏ nhặt, Puskin  gọi đối phương là kẻ đểu cáng, vậy là xảy ra thách đấu. Puskin rất giỏi bắn súng, song trong những vụ đấu súng, nhà thơ hầu như không phải là người đầu tiên nổ súng và chưa một lần làm đối thủ đổ máu. 

     Thách đấu là một nét tính cách đáng sợ của Puskin. Dù bản tính là người không độc ác, nhưng nhà thơ có thể bất ngờ sinh sự vô lý như bị “ma xui, quỷ ám”. Tên của nhà thơ Puskin từng bị cảnh sát ghi trong danh sách “đen” những người không thích hợp với bình yên của xã hội. Lịch sử các lần thách đấu của Puskin cũng chính là lịch sử cuộc đời ông. Chúng cho thấy đầy đủ tính khí của nhà thơ – nôn nóng, nhẹ dạ, quyết liệt, dễ bị kích động, hay khiêu khích…

    Trước khi chết, Puskin đã viết thư cầu xin Nga hoàng Nikolai I hủy lệnh cấm các cuộc thách đấu: “…Thần chờ thánh chỉ của bệ hạ, để ra đi thanh thản…”.

(Theo VanVn.net)

Tình thương

       Câu chuyện dưới đây xảy ra lâu lắm rồi bên Do Thái. Một ngày kia, khi những viên chức chính phủ đang sửa chữa, xây cất một chuồng bò thì họ trông thấy trong góc nhà có một cái ổ chuột. Họ bèn dùng dùng khói đuổi mấy con chuột trong đó chạy ra. Một hồi sau quả thật có chuột chạy ra, từng con, từng con một...

       Sau đó mọi người nghĩ rằng chuột đi hết rồi. Nhưng khi họ vừa mới bắt đầu dọn dẹp thì thấy hai con chuột nữa đang chen nhau ra khỏi miệng ổ. Sau một hồi cố gắng, cuối cùng hai con lọt ra được. Điều lạ là sau khi ra ngoài ổ, hai đứa không chạy đi liền mà đuổi nhau ở gần lối ra, dường như con này đang muốn cắn đuôi con kia.

      Mọi người kinh ngạc lại gần coi thử, thì họ thấy một con bị mù, không thấy gì cả, còn con kia đang cố gắng để cho con mù cắn đuôi nó, để nó kéo con mù đi tẩu thoát.

    Sau khi chứng kiến sự việc xảy ra, ai nấy đều xúc động, không nói nên lời. Tới giờ ăn, nhóm người ngồi quây quần và bắt đầu bàn luận về những gì xảy ra giữa hai con chuột.

    Một viên chức La Mã nghiêm nghị nói:” Tôi nghĩ mối quan hệ giữa hai con chuột đó cũng giống như giữa vua và quan”. Những người kia nghĩ một hồi rồi nói:”Thì ra thế!” Viên chức La Mã rất lấy làm hãnh diện. 

    Một người Do Thái khôn ngoan lên tiếng:” Tôi nghĩ mối quan hệ giữa hai con chuột đó giống như là vợ với chồng”. Mấy người kia ngẫm nghỉ một hồi nữa, ai cũng thấy có lý, đồng tán thành. Nói xong, mặt người Do Thái lộ vẻ mãn nguyện.

    Một người Trung Hoa, quen với truyền thống rất mạnh mẽ ở Trung Hoa là hiếu thuận với cha mẹ, nói: "Tôi nghĩ mối quan hệ giữa hai con chuột kia cũng giống như tình nghĩa mẹ con". Những người kia lại nghĩ một hồi nữa, cảm thấy điều này có lý hơn. Họ tỏ ý tán thành lần nữa. Gương mặt người Trung Hoa bộc lộ nét khiêm tốn chuyên nghiệp.

    Lúc đó, một người hay làm phúc, đầu óc đơn thuần đang ngồi dưới đất chống tay lên cằm, nhìn mấy người kia vẻ hoang mang:”Hai con chuột kia sao lại phải có quan hệ với nhau chứ?”

      Thời gian bỗng nhiên dừng lại. Cả toán vẻ mặt sững sờ, nhìn về phía người kia, không nói một lời. Viên chức La Mã, người Do Thái, và người Trung Hoa, ba người lên tiếng lúc nãy đều cúi đầu xấu hổ, không dám trả lời.

       Thật vậy, tình thương vô điều kiện không dựa vào lợi lộc, tình bạn, sự thủy chung hay huyết thống. Thật ra nó không cần một quan hệ nào cả.

(Sưu tầm)

Mọi ông bố đều đã từng xếp thứ nhất

                                                                                                                           Azit Nexin

Ankara 19.11.1963
Acmet thân mến,
       Cảm ơn bạn đã trả lời tôi ngay lập tức. Cứ tiếp tục viết những lá thư dài như thế cho tôi nhé. Những dòng thư của bạn làm tôi thích thú quá. Tôi cũng sẽ cố gắng viết thật kỹ cho bạn hay những gì xảy ra ở chỗ chúng tôi, cả ở nhà lẫn ở trường.
        Qua thư bạn tôi như nhìn thấy lại hình ảnh vui nhộn của lớp mình và cô giáo hiền dịu cũ. Tôi hình dung được cảnh bạn lúng túng, khốn khổ khi trả lời ông thanh tra [*]. Thật là buồn cuời, tôi đã cười thỏa thích...
         Thư này tôi muốn kể qua cho bạn về khu nhà của chúng tôi cùng lũ bạn bè và nói chung tất cả lũ trẻ con trong khu nhà nhỏ bé này. Khu nhà tôi ở có bốn tầng lầu, mỗi lầu có hai gia đình sinh sống. Gia đình tôi sống trong căn hộ ở tầng lầu thứ hai. Thư trước tôi đã viết cho bạn là ba tôi có ba người bạn cùng sống trong khu nhà này với chúng tôi. Phía sau khu nhà có một cái vườn cũng khá rộng, có nhiều cây to bóng mát, nhưng  lại ít  được chăm sóc  nên có vẻ như một cái rừng nhỏ  đối với lũ trẻ con  chúng  tôi. Buổi chiều sau khi học xong, gần như  tất cả
trẻ con trong khu nhà đều xuống "cánh rừng" đó chơi. Ở đó đã xảy ra đủ chuyện, từ thân thiện kết bạn kết bè đến cả cãi vã nhau cũng ở đó. Mấy ngày trước chúng tôi đã cãi lộn kịch liệt trong khu vườn này khi mỗi đứa trong bọn bắt đầu khoe khoang về sự chăm chỉ, thông minh của các ông bố. Đứa nào cũng khẳng định là ba nó tuyệt nhất trên đời, không có ông bố nào sánh được. Chẳng có đứa nào chịu rằng ba nó kém hoặc thường thường. Lúc đầu là lũ trẻ cãi nhau. Mentin, em trai tôi đang học lớp ba, ra điều giỏi giang hơn những đứa khác. Nó phùng mang, trợn mắt la tướng lên :
- Ba tao, ba tao chớ ... - Nó cứ nhất quyết như vậy không chịu thua đứa nào. Đúng thế thật! Khi còn bé, ba tôi đã từng là một học sinh đặc biệt chăm chỉ, bao giờ ba cũng đứng đầu lớp về học tập. Ba tôi vẫn thường nói thế với chúng tôi. Cuộc cãi vã đã đến hồi gay go nhất. Mentin gào lên :
- Ba tao chăm chỉ hơn ba của chúng mày. Lúc đi học ba tao luôn được phát phần thưởng, bao giờ ba tao cũng được xếp thứ nhất.
Một đứa trạc tuổi nó hất tay, vẻ không tin :
- Này, mày đừng có bịa, làm gì có chuyện đó ?
Một đứa khác, con một ông bạn của ba tôi cũng nói với giọng của thằng bé kia :
- Ai kể cho mày cái chuyện ngu ngốc thế hả ?
Mentin uỡn ngực, nó định tống cho thằng bé đó một quả đấm trời giáng, may mà chúng tôi kịp can nó. Nó hùng hổ :
- Ba tao nói, chính ba tao nói với tao như vậy. Nếu chúng mày không tin thì về mà hỏi ba chúng mày ấy. Các ông ấy đã từng học cùng lớp, cùng trường với nhau. Ba chúng mày sẽ nói sự thật cho mà biết.
Chúng tôi lớn rồi nên định không dính đến cuộc cãi lộn của bọn nhóc. Nhưng tự nhiên đứa bạn học cùng lớp tôi ngứa miệng cũng cãi vã với lũ nhỏ, nó nói với Mentin :
- Đồ dối trá, ba tao mới là người được xếp thứ nhất ...
Lập tức một thằng nhỏ khác nhảy lên như một chú gà chọi và cãi tranh cả phần của em trai tôi :
- Chính chị nói dối thì có. Ba em không bao giờ thèm xếp thứ hai đâu nhé, chỉ luôn luôn xếp thứ nhất thôi. Chị biết chưa ?
- Đó mới chính là một sự dối trá trắng trợn. Chắc ba mày tự huênh hoang đó thôi! Chính ba tao mới là người thường đứng đầu lớp trong các năm học ...
- Này, chị phải biết là ba em không bao giờ tự khen mình đâu nhé ...
Tôi nghĩ rằng đã lớn như chúng mình mà lại cãi lộn với lũ nhóc thì cũng kỳ nên vẫn đứng ngoài cuộc. Nhưng Mentin đã kéo tôi vào cuộc, bắt tôi làm chứng cho những lời nói của nó :
- Có phải thế không chị, em nói đúng đấy chứ ? Ba của chúng mình luôn luôn xếp thứ nhất ở lớp nhỉ ? Chị nói cho chúng nó xem có thật không. Chị nói đi ...
- Tất nhiên là thế rồi! - Tôi dứt khoát đồng ý với cậu em. Lời nói của tôi như đổ dầu vào lửa. Cả lũ ào ào cãi lại tôi. Để cho Mentin yên lặng, tôi lựa lời nhẹ nhàng nói với nó :
- Thôi em ạ, đừng để ý đến chúng nó làm gì ... chúng nó muốn nói gì thì nói ... Điều đó có gì quan trọng đâu, chị em mình biết rõ sự thật là được rồi !
Một anh chàng lớn nhất trong cả bọn cũng tham gia nhưng lại ra vẻ ta đây :
- Này các em, tất cả các em đều lầm rồi, không phải ba em này, không phải ba em kia, không có ba em nào xếp thứ nhất ở đây đâu ... Ba anh mới là người luôn luôn xếp đầu lớp và được giải thưởng đấy. Anh đảm bảo với các em như thế !
Mentin đâu có chịu :
- Anh đừng có khoác lác ! - Nó giận dữ kêu lên.
Anh chàng học sinh trung học không tỏ ra giận dữ :
- Thì em cứ hỏi ba em mà xem... biết đâu ông ấy lại chẳng tự khen mình ? ....
- Anh về mà hỏi ba anh ấy, ông già anh tự khen thì có !
Cuộc cãi vã lại bắt đầu gay go hơn trước. Vất vả lắm tôi giữ được cho Mentin khỏi nhảy vào đánh lộn. Tôi nắm chặt lấy tay nó và giữ nó đứng nguyên tại chỗ. Sau cùng tôi phải kéo nó về nhà, leo lên đến thang rồi mà nó còn ngoảnh lại lũ bạn :
- Chúng mày nói láo hết ! Ba tao mới là người học giỏi nhất, ba tao xếp thứ nhất! - Vừa nói nó vừa khóc.
Vừa về đến nhà, nó đã chạy ngay đến chỗ mẹ tôi và hỏi :
- Mẹ ơi, chúng nó bảo không phải ba học giỏi, đứng nhất lớp mà là ba huênh hoang, khoác lác ...
Mẹ tôi chưa hiểu nó nói gì, phát cáu lên và mắng Mentin té tát :
- Con nói gì vậy hả ? Có im đi không. Sao con lại nói ba như vậy, mẹ thì vả vào miệng bây giờ ...
Mentin vội im, nó biết là mẹ tôi rất nghiêm, nó không thể nói bừa được nhưng nó có vẻ rất hậm hực. Tôi yên ủi cho nó yên lòng :
- Sao em vội cáu lên làm gì ? Có khi ba không học cùng lớp với ba chúng nó thì sao. Có thể chúng ta chưa rõ việc này ...
- Nhưng ba đã bảo là họ học chung lớp với nhau cơ mà ...
- Tốt nhất là tối nay, lúc ba về, chị em mình hỏi ba xem sao. Như thế có phải hơn không ?
- Đúng đấy chị ạ ! - Mentin vội đồng ý ngay.
Tôi cũng bắt đầu thấy hơi nghi ngờ, nên cũng sốt ruột xem có đúng thế không ? ... Tối đến, lúc ăn cơm tôi hỏi ngay xem ba tôi có học cùng một lớp với các ông bạn trong nhà này hay không. Ba tôi trả lời ngay, không để ý đến vấn đề tôi đang quan tâm :
- Đúng rồi, con gái của ba ạ ! Cả bốn người bọn ba đều học cùng lớp. Với một chú, ba đã học cùng trong ba năm, còn với hai chú kia ba đã học cùng các chú trong suốt bốn, năm năm trời ...
Sợ mẹ tôi nổi nóng lên, hai đứa chúng tôi không dám hỏi ba nhiều hơn. Hôm sau, đến lớp tôi liền hỏi đứa bạn cùng bàn xem hồi bé ba nó học hành ra sao.
- Ba mình ấy à, hồi còn đi học ba mình học giỏi lắm, ba mình bảo luôn luôn được đứng đầu lớp. - Nó trả lời dứt khoát.
Một đứa ngồi bàn sau nghe chúng tôi nói chuyện cũng xen vào :
- Ba tớ cũng thế đấy, khi còn đi học phổ thông bao giờ cũng xếp nhất lớp.
Và còn mấy đứa khác cũng nói theo. Tôi quyết định hỏi tất cả lớp. Chỉ có ba đứa là không biết ba chúng học ra sao, còn lại đứa nào cũng có ba học giỏi, được giải nhất về học tập ở trường phổ thông ...

       Acmét thân mến, nhận được thư này, bạn thử hỏi cả ba bạn xem có phải ba bạn cũng đã từng được xếp thứ nhất ở lớp học hay không ... Ngay từ giờ tôi đã tin rằng ba bạn cũng học rất giỏi và đã từng được giải về học tập. Không biết tại sao mà tất cả các ông bố đều học giỏi thế, ông nào cũng đứng đầu lớp cả ...

      Sau vài ngày kể từ khi có cuộc cãi vã trong vườn, cô giáo mời mẹ tôi đến trường và cho hay là dạo này Mentin lơ là học tập, hay chơi bời quên làm bài tập ... Buổi tối khi biết được chuyện đó của Mentin, ba tôi rất giận, ông bắt nó phải ngồi nghiêm chỉnh trước mặt và cho nó một bài học :
- Này, quý tử nhí, sao con không chịu học hành cho tốt ? Phải học như ba ấy chứ, bao giờ con trai cũng phải giống ba nghe! Lúc bé ấy mà, đi học bao giờ ba cũng học giỏi nhất lớp. Không khi nào ba chịu đứng thứ hai sau ai đâu. Con phải biết xấu hổ chứ. Tại sao con không chịu học? Phải chăm chỉ làm bài tập này, đọc thật nhiều sách này, có vậy mới khá được. Đứa nào cũng phải làm theo ba, lấy ba làm gương nghe không ?
Khi thấy ba tôi đã bớt giận, tôi đánh liều đến gần và nói rằng :
- Thôi mà ba, sẽ có ngày Mentin lớn lên và có một bầy con. Đến lúc đó thế nào nó cũng nói với các con nó rằng lúc bé nó học chăm, học giỏi lắm, luôn đứng đầu lớp cho mà xem ...
Mẹ tôi không đợi tôi dứt lời, mắng át đi :
- Này, mày có im miệng đi không, tao thì vả cho rớt răng ra bây giờ. Khi người lớn dạy bảo thì con cái phải im lặng mà nghe, không được cãi ... Hiểu chưa ?
Tôi lặng im. Cả ba tôi cũng chẳng nói lời nào nữa.

     Thế đấy, từ khi đến Ankara chỉ có chuyện này là đáng kể cho các bạn nghe thôi. Thôi nhé, cho tôi gởi lời chào đến tất cả các bạn. Mong bạn có nhiều điểm tốt.
Bạn cũ
Zeynep

                                   ("Con cái của chúng ta giỏi thật"- Bức thư thứ ba. Vũ Ngọc Tân dịch)

------------------------------------------------------------
[*] Đây là một câu chuyện khác, trong đó Acmet kể cho Zeynep nghe chuyện ông thanh tra về thăm lớp của em, đọc chuyện này ở đây: Bức thư thứ hai.

Đàn sếu

HG: Bỏ xem thời sự, xem bộ phim "Pháo đài Brest"  trên kênh Nga...  
Hôm nay là  22-6 (1941- 2013, 72 năm đã trôi qua), muốn viết gì đó, mà không đủ tập trung... Nhưng phải có gì đó cho blog của mình mới được.

  

 ĐÀN SẾU

                                                                                                         Raxul Gamzatov

                                                       Tôi cứ nghĩ những chàng trai đẹp nhất
                                                       Từ chiến tranh không trở lại ngày nào
                                                       Không phải chết đang nằm sâu dưới đất.
                                                       Mà biến thành đàn sếu trắng trên cao.

                                                       Và từ đó, đàn sếu bay, bay mãi,
                                                       Bay và kêu như muốn gọi ta cùng,
                                                       Chắc vì thế nhiều khi ta đứng lại
                                                       Ngước lên nhìn và suy nghĩ mông lung.

                                                       Cả đàn sếu xếp thành hàng lặng lẽ
                                                       Giữa hoàng hôn bay dọc hướng rừng sồi,
                                                       Còn một chỗ trong hàng kia, có thể
                                                       Chỗ trống này đang để sẵn chờ tôi.

                                                       Và có thể một ngày kia mệt mỏi,
                                                       Cùng đàn chim tôi bay giữa trời chiều,
                                                       Bằng tiếng chim, tôi sẽ lên tiếng gọi
                                                       Nhắc những người phía dưới đứng nhìn theo.

                                                       Tôi cứ nghĩ: những chàng trai đẹp nhất
                                                       Từ chiến tranh không trở lại ngày nào
                                                       Không phải chết đang nằm sâu dưới đất,
                                                       Mà biến thành đàn sếu trắng trên cao...

                                                                                                    (Thái Bá Tân- dịch) [1]

Bài hát "Đàn sếu" đã ra đời như thế nào

      Bài hát da diết như một lời tưởng nhớ đến những người con của Tổ quốc đã vĩnh viễn nằm xuống trong lòng đất mẹ vì Ngày chiến thắng, mà như trong lời một bài hát, bằng mọi cách họ đang kéo nó lại gần hơn.
    Trái với hình dung của nhiều người, bài hát này không nằm trong bộ phim nổi tiếng "Đàn sếu bay qua", cũng không hề được sáng tác trong thời gian Chiến tranh vệ quốc vĩ đại 1941-1945. Mà nó được sáng tác vào năm 1968, 23 năm sau Ngày chiến thắng.

Bài hát này không nằm trong bộ phim Khi đàn sếu bay qua

Rasul Gamzatov
(1923- 2003)

      Rasul Gamzatov là nhà thơ nổi tiếng người Avar, Daghestan, một nước Cộng hòa tự trị của Liên xô. Ông được bạn đọc Việt Nam biết đến nhiều hơn qua cuốn "Daghestan của tôi", bản dịch của Phan Hồng Giang (phần dịch thơ của nhà thơ Bằng Việt). Rasul Gamzatov đã viết bài thơ "Đàn sếu" bằng tiếng Avar [2], sau đó được người bạn cùng học ở trường Đại học là Naum Grebnev chuyển ngữ sang tiếng Nga.
      Grebnev từng là người lính tham gia Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại, bị thương 3 lần, do vậy, khi dịch "Đàn sếu" sang tiếng Nga, ông đã có một sự đồng cảm rất lớn với Rasul Gamzatov để có một bản dịch thành công.
      Năm 1968, bài thơ "Đàn sếu" qua bản dịch của Grebnev xuất hiện lần đầu tiên trên tạp chí "Thế giới mới" (Новый мир). Một ngày nọ, tình cờ ca sĩ Mark Bernes đọc được bài thơ này. Cũng cần nói thêm, Mark Bernes thời gian này rất nổi tiếng khi thể hiện các bài hát chủ đề chiến tranh.  Bản dịch đầu tiên khi in trên "Thế giới mới" có 2 dòng đầu tiên như sau:
Мне кажется порою, что джигиты,
С кровавых не пришедшие полей
(Tôi cứ ngỡ bao người lính kỵ binh
Từ chiến tường xưa đẫm máu không về)

      Đọc xong bài thơ, Mark Bernes liền gọi điện cho dịch giả Naum Grebnev, nói rằng muốn bài thơ được phổ nhạc. Hai người trao đổi với nhau một số thay đổi nhỏ trong bản dịch, và Grebnev đã đồng ý thay từ "kỵ binh" trong dòng đầu thành "người lính". Sau này, nhà thơ Gamzatov nhớ lại:
" Tôi cùng với dịch giả cho rằng đề xuất của Mark Bernes là hoàn toàn hợp lý, đổi từ "kỵ binh" sang "người lính". Khi đó, chiều kích của bài hát sẽ trở nên rộng hơn".
    Với bài thơ đã có đôi chỗ sửa đổi, ca sĩ Mark Bernes đến gặp nhạc sĩ Yan Frenkel, yêu cầu ông phổ nhạc. Việc phổ nhạc cho bài thơ quả thực không dễ dàng một chút nào, phải mất đến hơn 2 tháng. Yan Frenkel nhớ lại:
" Tôi gọi cho Bernes, anh ấy đến ngay, nghe bài hát và...khóc. Anh ấy không phải là người dễ mủi lòng, nhưng không hiếm trường hợp, anh ấy khóc khi gặp một điều gì đó thật sự thích".
    Đối với nhạc sĩ Yan Frenkel, chủ đề chiến tranh thường được ông đề cập trong các sáng tác của mình. Trong thời gian Chiến tranh vệ quốc, ông học trường Trung cấp cao xạ và sau đó bị thương nặng.
     

Mark Bernes (1911-1969).

    Mark Bernes ghi âm bài hát "Đàn sếu" trong tình trạng sức khỏe bị suy kiệt. Đây là bài hát cuối cùng trong sự nghiệp ca sĩ của ông. Nhạc sĩ Iury Rabinovich nhớ lại:
" Sau khi nghe phần nhạc, Bernes muốn thu âm bài hát càng nhanh càng tốt. Dường như anh ấy dự cảm được cái chết của mình và muốn bài hát này sẽ đặt dấu chấm cuối cùng cho cuộc đời mình. Việc ghi âm bài hát tiến hành thật gian nan. Nhưng anh ấy đã dũng cảm vượt qua và ghi âm thành công "Đàn sếu". Đúng vậy, đó là bài hát cuối cùng trong đời anh ấy".

     Bài hát được giới thiệu với đông đảo công chúng qua đĩa hát "Những bản ghi âm cuối cùng", sau khi ca sĩ Bernes qua đời (1969) và nhanh chóng trở nên nổi tiếng.
     Mấy năm sau ngày bài hát "Đàn sếu"ra đời, trên mảnh đất các chiến trường xưa, người ta đã dựng các tượng đài, phù điêu với biểu tượng đàn sếu bay. Hình tượng đàn sếu trong bài hát đã trở thành biểu tượng cho sự tưởng nhớ những người đã hy sinh trong Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại 1941-1945. Ở Liên xô, người ta đã dựng tượng đài "Đàn sếu" ở Saratov và Leningrad (Saint Peterburg).

     Từ năm 1986, trên quê hương Daghestan của tác giả phần lời bài hát- Rasul Gamzatov- hàng năm đều đặn tổ chức "Ngày lễ sếu trắng"- Ngày tưởng nhớ những người lính đã hy sinh.

(Việt Hùng- NUOCNGA.net) 

 " Tôi cứ nghĩ những chàng trai đẹp nhất  
Từ chiến tranh không trở lại ngày nào
      Không phải chết đang nằm sâu dưới đất.
   Mà biến thành đàn sếu trắng trên cao."

Tượng đài Đàn sếu ở Ôbôda

Tượng đài Đàn sếu ở  Matxcơva

Tượng đài Đàn sếu ở Xanh Pêtecbua

Tượng đài Đàn sếu ở Udơbêkixtan

PS:  Loay hoay post lên xong, thì đã sang ngày 23/6 gần một tiếng mất rồi! :(

---------------------------------------------------------------------
[1] Bản dịch này của Thái Bá Tân là bản  lần đầu tiên HG được biết, yêu thích và đã thuộc. Vì thế thật khó để tiếp nhận những bản dịch khác hiện nay đang có (rất nhiều người đã dịch bài thơ này từ tiếng Nga ra tiếng Việt). Tuy nhiên sau cố gắng để khách quan hơn, HG thấy bản dịch sau đây sát bản gốc, và đầy đủ hơn (với 6 khổ thơ). Đặt thêm vào đây để tham khảo, còn HG vẫn yêu thích bản dịch của Thái Bá Tân số một :). Có lẽ Thái Bá Tân cũng có lý do của ông khi chuyển ngữ thành 4 khổ thơ (trong đó khổ đầu được lặp lại cuối cùng thành khổ thứ 5)- nhờ vậy mà dường như "chiều kích của bài thơ sẽ rộng hơn" (Như lời Gamzatov khi giải thích sự thay đổi từ джигиты (những người kỵ binh) sang солдаты (những người lính)).

Đàn sếu                                                                 Журавли

Tôi cứ ngỡ biết bao người lính trẻ                         Мне кажется порою, что солдаты,

Từ chiến trường xưa đẫm máu không về               С кровавых не пришедшие полей,

Không phải họ nằm yên trong đất mẹ                    Не в землю эту полегли когда-то,

Mà hóa thành sếu trắng giữa trời kia.                    А превратились в белых журавлей.

Sếu vẫn bay như thế tự ngày xưa                          Они до сей поры с времен тех дальних

Bay đến bây giờ, và cất tiếng gọi.                          Летят и подают нам голоса.

Có phải thế mà ta thường buồn bã                        Не потому ль так часто и печально

Rồi lặng im, ngó vào giữa trời xa?                         Мы замолкаем, глядя в небеса?

Và hôm nay đây, trong buổi chiều tà                      Сегодня, предвечернею порою,

Tôi nhìn thấy trong màn sương đàn sếu                Я вижу, как в тумане журавли

Sải cánh bay theo đội hình chiến đấu                    Летят своим определенным строем,

Như ngày nào giàn trận giữa đồng xa.                   Как по полям людьми они брели.

Sếu vẫn bay trên những chặng đường xa             Они летят, свершают путь свой длинный

Và cất tiếng gọi những tên ai đấy                          И выкликают чьи-то имена.

Vì thế chăng mà tiếng kêu đàn sếu                       Не потому ли с кличем журавлиным

Tự bao đời giống với tiếng Ava?                           От века речь аварская сходна?

Đội hình bay mệt mỏi giữa bầu trời                       Летит, летит по небу клин усталый -

Trong màn sương, buổi hoàng hôn ráng đỏ         Летит в тумане на исходе дня,

Trong đội hình kia hãy còn khoảng nhỏ                И в том строю есть промежуток малый -

Có thể là đấy chỗ để dành tôi!                              Быть может, это место для меня!

Rồi sẽ đến một ngày, tôi sẽ bơi                             Настанет день, и с журавлиной стаей

Cùng đàn sếu trong màn sương như vậy             Я поплыву в такой же сизой мгле,

Bằng giọng sếu, giữa trời cất tiếng gọi                 Из-под небес по-птичьи окликая

Tất cả những ai còn sống trên đời.                       Всех вас, кого оставил на земле.

(Bản dịch của Hồ Thượng Tuy)

PS: HG vừa nghe lại vừa đối chiếu với bản thơ tiếng Nga trên, thì nhận ra Thái Bá Tân đã dịch bài hát Đàn sếu (nhạc sĩ Yan Frenken chỉ sử dụng 4 trong 6 khổ thơ của Rasul Gamzatov).

 [2] Ý tưởng bài thơ về đàn sếu nảy sinh sau khi nhà thơ thăm công viên hòa bình ở Hiroshima có bức tượng của cô bé Sakado Sasaki, người trước khi chết vì phóng xạ nguyên tử, vẫn hy vọng rằng sẽ được sống nếu cô cắt đủ 1000 con sếu bằng giấy. Mặt khác, hình tượng đàn sếu trong văn hóa Nga và văn hóa Avar cũng không hề xa lạ. Rasul Gamzatov hồi tưởng rằng khi ngồi trên máy bay từ Nhật về Liên Xô ông đã nhớ về mẹ, về những người anh của mình và biết bao người thân đã hy sinh trong chiến tranh. “Có phải thế mà tiếng kêu đàn sếu\ Tự bao giờ giống với tiếng Avar”

Hiệu ứng đám đông có thể giết chết một con người...

1. Một bức ảnh đau thương

     Năm 1993, Kevin Carter – phóng viên chụp ảnh cho một tờ nhật báo ở Nam Phi, đã đi đến vùng Sudan để thu thập tài liệu về phong trào nổi dậy ở địa phương này. Thế nhưng khi đến đây, chứng kiến cảnh đói khát và dịch bệnh ở nơi này, anh quyết định chuyển sang chụp ảnh dân thường – những người đang phải chịu đựng khổ sở cùng cực.

    Một lần đang ngồi nghỉ chân [1], anh trông thấy một bé gái da đen thân thể gầy gò, đói khát gục xuống đất vì kiệt sức, sau lưng em là một con kền kền đang chờ đợi. Nó đợi em bé chết để ăn thịt, trong khi em bé thì đang cố lết đến một trại phân phát lương thực của Liên Hiệp Quốc gần đó. Kevin đã canh suốt 20 phút để lấy được cảnh con kền kền tung cánh nhằm gây được ấn tượng mạnh hơn nhưng không được. Thế là, anh đành chụp bức ảnh và đuổi con kền kền đi.

Bức ảnh em bé và kền kền - được đăng báo lần đầu ngày 26-3-1993

     Lúc ấy, Kevin đã biết rằng bức ảnh của mình có thể gây ra một “quả bom” lớn nên anh về lại thành phố ngay và bán nó cho tạp chí New York Times. Bức ảnh được đăng lần đầu vào ngày 26-3-1993 và ngay lập tức khiến dư luận cực kỳ quan tâm. Hàng ngàn cuộc gọi của độc giả đổ về tòa soạn để hỏi về số phận của em bé ấy khiến tờ New York Times phải ra thêm một thông báo đặc biệt về vấn đề này, cho biết họ không rõ đứa trẻ ấy có chết hay không...

2. Và số phận của nhà báo Kevin Carter

      Bức ảnh tiếp tục được đăng tải trên rất nhiều báo và tạp chí trên khắp thế giới, trở thành biểu tượng cho những gì đen tối nhất, thống khổ nhất đang diễn ra tại Lục địa Đen và cũng mở ra một xu hướng khai thác những hình ảnh đau khổ và chết chóc, từ Liban đến Somali, từ Haiti đến Rwanda, Kosovo, và sau này là Irak… Kevin Carter trở thành một cái tên nổi tiếng. Tất cả dư luận lúc bấy giờ trên khắp thế giới đều dồn cả về anh và bức ảnh của anh. Ngày 23-5-1994, Kevin nhận được giải thưởng danh giá Pulitzer ở thể loại ảnh báo chí và cũng nhận được rất nhiều lời tán dương cho sự cống hiến của mình. Thế nhưng, 3 tháng sau, anh tự sát. Khi người ta nhìn lại cuộc đời của phóng viên trẻ này, tất cả đều không khỏi giật mình khi nhận ra được sức mạnh ghê gớm của dư luận.

     Bởi vinh quang và đau khổ đã đến với Kevin gần như cùng một lúc. Khi anh nhận được giải thưởng cao quý nhất trong nghề của mình, cũng là lúc anh thực sự rơi vào căng thẳng, khủng hoảng và dằn vặt, khi người ta căn vặn anh vì sao lại không ra tay cứu đứa trẻ, vì sao có thể vô tâm chỉ đứng chụp hình và bỏ đi? Người ta điện thoại cho anh kể cả lúc nửa đêm chỉ để chửi bới anh là kẻ tàn nhẫn, vô lương tâm. Thậm chí có một bài báo còn viết về anh như sau: “Người chỉ chú trọng đến việc chụp được những khuôn hình chuẩn vô cảm trước sự khốn khổ của cô bé thì cũng là một loại động vật ăn thịt, một con kền kền khác trong bối cảnh ấy mà thôi”. Thêm vào đó, người bạn thân của anh – Ken Oosterbroek, bị bắn chết khi đang ghi lại cảnh bạo lực đường phố vào năm 1994 đã khiến Kevin thực sự suy sụp. Người ta thấy anh chết trong chiếc xe hơi đầy khí độc của mình, bên cạnh dòng sông anh vẫn thường chơi thuở bé.

Kevin Carter (1960- 1994)

      Sau cái chết của anh, báo chí cũng như những người quan tâm cho rằng nên thông cảm cho Kevin Carter, bởi vào thời điểm ấy, cánh phóng viên tác nghiệp tại Sudan đều được cảnh báo rằng không nên tiếp xúc với người dân nơi đây để tránh lây lan dịch bệnh. Kevin Carter chỉ có thể làm được một việc là đuổi con kền kền đi. Tuy vậy, người phóng viên trẻ này cũng đã bao lần tự dằn vặt về điều ấy. Bạn bè của anh kể lại anh thường xuyên tâm sự với họ rằng anh ước gì mình có thể can thiệp và cứu đứa bé ấy. “Tôi bị ám ảnh bởi những ký ức về cái chết, về sự giận dữ và nỗi đau của những đứa trẻ đói khát hoặc bị thương…” – đó là những lời cuối cùng của anh trong lá thư tuyệt mệnh.
      Lúc này, những người đã từng công kích và đả phá anh ngày xưa cũng lên tiếng. Họ cho rằng anh có lỗi một phần nào nhưng không đáng phải chết. Nhưng quan trọng là, rất nhiều người thú nhận, họ lên án anh chỉ vì dư luận xung quanh đang làm thế, họ chỉ quan tâm đến những lời quá khích về anh mà không thực sự tìm hiểu cặn kẽ câu chuyện. Đó chính là hiệu ứng đám đông, khi bạn tham gia vào một việc chỉ vì đám đông đang làm thế. Người ta cũng bắt đầu đề cao anh, bởi chính nhờ bức ảnh của anh mà cả thế giới bàng hoàng nhận ra một châu Phi đang đói khát và khổ cực đến thế nào và ra tay cứu giúp. Thế nên, anh có thể đã không cứu được đứa bé ấy nhưng không thể phủ nhận rằng anh đã gián tiếp cứu được biết bao mạng người. Kevin Carter thực sự có lỗi hay không – tùy vào đánh giá của từng người [2]. Nhưng điều đáng quan tâm nhất đó là liệu tất cả chúng ta có thực sự còn muốn tham gia vào một cuộc chỉ trích, phê phán ai đó nếu biết được rằng một lời nói nhỏ bé của mình có thể khiến họ phải tìm đến cái chết?

3. Hiệu ứng đám đông

     Vì sao khi xảy ra hỏa hoạn, việc mà hầu hết mọi người thường làm là chạy nháo nhào theo dòng người ồ ạt xô đẩy nhau cho dù không hề biết là họ đang đi đến đâu? Tất cả những phản ứng này gọi là hiệu ứng đám đông.

      Hiệu ứng đám đông là một hành vi có thể thấy được ở bất cứ nơi đâu trong cuộc sống chúng ta. Đã có rất nhiều những nghiên cứu về vấn đề này và kết luận đó là một phản ứng tâm lý rất tự nhiên, không hề xấu. Thế nhưng, khi hiệu ứng này có thể giết chết một con người, đó không còn là chuyện nhỏ. Bạn đã bao giờ thực sự suy nghĩ về vấn đề này? Hiệu ứng đám đông mà chúng ta đang đề cập là một hiện tượng tâm lý xã hội tồn tại trong mọi cộng đồng con người và mang đặc tính hai mặt: tích cực và tiêu cực. Chính nhờ có cái đặc điểm tâm lý xã hội này mà một cộng đồng người cụ thể (từ một nhóm nhỏ, đến một tổ chức, một khu vực dân cư, đến một quốc gia…) có thể thực hiện được nhiều điều lớn lao hay vĩ đại mà một vài người riêng lẻ không thể thực hiện được. Tuy nhiên, như trên đây vừa đề cập, hiệu ứng đám đông này cũng có thể “giết chết” một con người. Đó chính là sự thật!

     Mạng Internet có sức mạnh “phù phép” đông đảo người nghe theo, tin theo và làm theo. Mặt khác, có rất nhiều người sẵn sở hữu “máu bài trừ” người khác (mặc dù có thể họ chẳng biết sự thật là gì) bằng cách truyền đi những thông điệp mang tính chất kích động và chống lại một ai đó (thường là những người nổi tiếng, hoặc ai đó nổi trội hơn mình…). Một đặc điểm khá đặc biệt của nhiều bạn trẻ hiện nay là cứ nghĩ rằng một cái comment thì cũng chỉ như “quả pháo chuột” chẳng gây thương tích gì cho ai, nhưng các bạn đã quên mất rằng rất nhiều quả pháo bé tí xíu đó tạo nên một “dây pháo khổng lồ” và có thể “giết chết” một người là điều bình thường.

    Khi những thông điệp mang tính “bêu xấu” được truyền đi một cách có chủ đích, có hệ thống, và chuyên nghiệp thì vấn đề càng trở nên nguy hiểm hơn. Trong khi đó, từng cá nhân trong đám đông thường bị “lu mờ lý trí” hay “mê muội” như kiểu bị thôi miên và được dẫn dắt bởi một ai khác hoặc một ý tưởng không phải của mình.

     Nói đơn giản thì là đừng nói điều mình không biết, đừng kể điều mình không thấy. Ông bà nói “quét nhà ra rác”, hễ bạn tìm điều tiêu cực thì bất kỳ ai cũng luôn có hàng tá điều tiêu cực để bạn thấy.

    Còn nếu bạn đang là một “hot topic” hay một “đích bắn” của người khác thì điều tối quan trọng là sự bình tĩnh và tự tin. Một hiệu ứng đám đông đang nhắm vào ai đó cũng như một cơn lốc xoáy vậy, ai càng mất bình tĩnh, càng vùng vẫy giải thích, biện hộ… thì càng làm gia tăng nguy cơ “mất mạng". Yên lặng một cách tự tin và tôn trọng những lời bình phẩm của người khác. Đó là một thái độ khôn ngoan, điều này khác với sự chạy trốn. Hãy làm những việc như giải thích, đính chính, hay xin lỗi… sau khi cơn lốc xoáy đi qua, và bạn sẽ thấy vấn đề dường như cũng không đến nỗi quá kinh khủng như lúc đầu.

“Khó khăn lớn nhất là con người thường không suy nghĩ thấu đáo về bản thân mình, khi thì không biết suy xét xem họ đang hy sinh cái gì, khi thì chạy theo số đông” – Raph Waldo Emerson.

     Một hành động của bạn cho dù rất nhỏ bé, nhưng khi nó đã có tương tác với cộng đồng, khi nó hòa mình vào vô số những hành động khác, hãy đủ tỉnh táo để ý thức được bản thân mình đang làm gì và sẽ có hệ quả ra sao.

                      (Theo Facebook: Bài viết của KHÁNH LINH & NGÔ MINH UY)

 -----------------------------------------------------------------------

[1]  Cuốn sách The Boy who Became a Postcard của nhà văn Nhật Bản Akio Fujiwara, ghi lại cuộc phỏng vấn với phóng viên ảnh Joao Silva - người đồng hành với Carter đến Sudan.

Theo Silva, anh và Carter đã tới Sudan cùng tổ chức Liên Hợp Quốc và hạ cánh tại miền nam Sudan vào ngày 11/3/1993. Tổ chức cứu trợ cho biết họ sẽ cất cánh sau 30 phút - thời gian để phân phát thực phẩm, nên các phóng viên ảnh đã đổ ra đi chụp ảnh. Phụ nữ và trẻ em từ các ngôi làng cũng ùa ra để nhận lương thực cứu trợ.

Theo Silva, Carter cực kỳ sốc khi lần đầu nhìn thấy cảnh chết đói tàn khốc và đã chụp rất nhiều hình ảnh về những đứa trẻ đói khổ. Khi đó, cha mẹ của các em bé mải nhận thức ăn từ máy bay nên bỏ lại các con ở giữa cánh đồng. Đó là tình huống của bé gái trong ảnh mà Carter chụp được. (Vnexpress)

[2] Về sự việc này, trích dẫn một số ý kiến trên một diễn đàn:

Mun Babo Ông Carter muốn giúp đứa bé nhưng mọi người can ngăn vì lúc đó ở Sudan đang có nạn dịch dễ lây lan nên mới đành để đứa trẻ đó ở lại, sau này vì mãi bị ám ảnh bởi việc đó và nỗi ân hận ko cứu e bé nên ông ấy tự tử. Rất nhiều người chưa nghe rõ chuyện đã vội trách mắng chỉ trích ông vì cứ trơ mắt đứng chụp ảnh mà ko giúp đứa bé. Thực ra phải đặt mình trong tình huống đó mới biết ngta vì sao lại làm vậy.

• Càng Lớn Càng Nhỏ đang thắc mắc vấn đề này may có bạn giải thích

  
  

  Cao Phương Uyển hóa ra là thế, nhưng mà dù sao ông nên giúp chứ

  
  

  Cuong Kop Nếu là thật thì cũng là cả 1 lũ người vô tâm. Thấy chết mà ko cứu.

  Mun Babo mình cũng chả muốn nói nhiều tại nói dai thành nói dại, mọi ng cứ thử đặt mình vào tình huống đó xem sao 

  Huy Pham Đức lạy mấy thánh thôi đừng đạo đức giả nữa. đi đường gặp tai nạn có đứng lại cứu người ta không hay cũng nhắm mắt làm ngơ và nghĩ " chắc rồi sẽ có người khác cứu thôi ". nói hì hay lắm nhưng làm mới khó.

  Fuko Ping ns tóm lại thì bản thân ko ở hoàn cảnh ấy, ko có quyền phán xét ngta, rõ ràng ko đến nhìn thấy cảnh ấy thế mà có những kẻ cứ thích chỉ trích. Ns đi ns lại thì ông ấy cũng có phần ko đúng, nhưng cái ko đúng ấy, phải trách ông ấy cũng chỉ là 1 ng bth, ko fai thần tháng mà bỏ qua quyền lợi cá nhân, sẵn sàng đánh đổi tính mạng bản thân cũng như những hệ quạ mà lý trí suy xét để làm việc "thần thánh" - cứu đứa bé dù fai trả bất cứ giá nào

  Khuynh Thế Mỹ Nam minh xem con am anh huong chi la nguoi chup

  Fuko Ping mình cx ứ hiểu đã chẳng bjk ngta sẽ hành động tnao mà cứ phán xét. Biết mà ko ns thì biết để lm j?
  Chẳng qua có ng ko có niềm tin vào nh điều tốt đẹp nên ms cứ thích nghĩ ng khác xấu xa

  
  

  Lo Rukhama sr.. hoi thac mac , ong Carter va nhung ng gan ong luc do ...theo ban ke mh co cam giac nhu ho di tham quan ... vi sao chi vi 1 benh dich lay nhiem ( muc do nghiem trong ntn ? ) .. ma tat ca deu ngan ong Carter lai va ban than ong cung dung lai ??? ... giai thich ntn nao ? va ong cam thay xau ho vi mh da k cuu dua be hay ... vi cau chuyen cua ong dc nhieu ng biet den ..?? sr .. chi la suy nghi ( du sao cung chia se .. tk ban )

  Lam Pham Lo rukhama: nếu bệnh dịch ko đến mức quan trọng thì việc gì các tổ chức phải cứu tế lương thực :| còn ông chết vì ông cũng có lương tâmm; một kẻ ko lương tâm, mặt dày dù có bị lên án ntn đi nữa thì vẫn cứ trây mặt mà sống thôi bạn à :-j

  Nguyễn Thế Hào còn nếu mình là ông ta, mình đã không chụp bức ảnh này

  Mun Babo @Lo Rukhama : ông ấy ko phải du lịch đâu bạn ạ, chả ai tới 1 quốc gia nghèo đói bệnh dịch để đi du lịch cả, ông ấy là phóng viên ảnh, đi theo đoàn cứu trợ, tình cờ gặp cảnh này nên mới chụp lại, chụp xong ông ấy đã đuổi con kền kền đi. Nếu ai muốn tìm hiểu rõ hơn, hãy lên google search cụm từ bức ảnh "Kền kền chờ đợi".

  Mun Babo @Nguyễn Thế Hào : chắc bạn ko biết, bức ảnh này có sức lan tỏa mạnh mẽ như thế nào trên toàn cầu, sau đó có ko biết bao nhiêu chiến dịch quyên góp viện trợ lương thực, thuốc men y tế cho ng dân châu Phi nói chung và trẻ em châu phi nói riêng. Ông ấy ko chụp bức ảnh đó thì chắc cả thế giới còn lâu mới bàng hoàng vì hiện trạng nghèo đói bệnh tật hoành hành ở châu Phi. Hiện thực có thể đau lòng nhưng nó ko nên bị che lấp bởi những cái phù phiếm.

  Taduoitkeolangio Voitay Muonchamduocnganmay theo tớ thì thay vì chụp ảnh chúng ta nên giúp trước

  Sherry Sherry K giúp nổi ý chứ. Bạn nghe 2 chữ "dịch bệnh" mà k hiểu à. Bthường bạn cúm ng ta đã ngại đến gần rồi cơ

  Khuyên Vo vì do nói ko dc rõ ràng nên ng xem mới đi tìm hiểu
  như vậy sẽ hay hơn
  thiết nghĩ ông cater nên trở lại và giúp đỡ những ng khác thay vì cứ thế mà chết

  Phương Trol L khổ thân đứa bé ghê

  Hieu Phan vậy thì cho nó nước với đồ ăn cũng được, mình nghĩ nếu muốn giúp thì có rất nhiều cách để giúp!! còn vụ dịch bệnh thì mình nói thật, mình không tin đó là lý do mà tác giả không giúp đứa bé!!

  Lyna Nguyen các bạn nói muốn giúp là giúp đc dễ dàng lắm vậy. người ta chỉ là 1 phóng viên ảnh, ko chức ko quyền, hơn nữa lại là dịch bệnh của cẩ 1 đất nc, chẳng nhẽ chỉ giúp 1 mình em bé này còn những người khác thì sao? mỗi người có một cách giúp đỡ riêng. tuy ko giúp đc em bé này ngay lúc đấy nhưng nhờ tấm hình mà các tổ chức cứu trợ đc thành lập giúp đc nhiều người hơn. còn mấy người chỉ giỏi ngồi mát ăn no dửng mỡ có mỗi cái việc ngồi gõ bàn phím mà chê trách người ta thì tài giỏi lắm 

  Hoa Ngô hieu phan:chuẩn,dịch bệnh là cái cớ k thể chấp nhận đc,đến gần để chụp ảnh đc thì chẳng nhẽ k để đc đồ ăn và nước gần đứa bé để nó tự lấy ăn??lí do nực cười nhất mà t từng thấy:dịch bệnh.

  Fuko Ping 3 tháng sau, tác giả của bức ảnh tự tử vì bị trầm cảm!
  --- Cái giá của sự dằn vặt ...

  • Đạo Tặc bản thân mình ko làm điều tốt thì đó là cái giá phải trả, dù có làm 10 điều tốt nhưng có 1 điều xấu thì lòng tự trọng cũng ko xóa nhòa đc. Thân tâm bị dằn vặt, điều răn của Phật đấy

    Thuận Thong Thả không hẳni vậy bạn ạ, ngoài việc dằn vặt ông ấy còn bị dư luận ném đá chỉ trích rất nhiều, nửa đêm còn có người gọi điện tới nhà mắng chửi ông ấy. Và sau khi ông ấy tự tử thì nhiều người mới hiểu cho ông ấy , đó là phóng viên nước ngoài lúc đó đc lệnh là không được phép lại gần người bản xứ vì llucs này đang có dịch bệnh, điều duy nhất ô ấy làm là đuổi con kền kền đi, bạn ad đa viết thiếu, bạn có thể đọc kĩ hơn về việc này khi google search :khi hiệu ứng đám đông có thể giết chết 1 cọn người

    Trần Thị Phương Linh Đúng vậy! Đừng vội kết tội ng khác bạn nhé!

    Fuko Ping Mình ko kết tội ông ấy. Những gì mình đọc được bên trên, chỉ khiến mình cảm thấy sự dằn vặt trong con ng ấy, khi tình cờ chụp bức ảnh ấy, nhưng ko cứu đứa bé, mặc cho số phận của nó, hẳn là lương tâm sẽ rất cắt dứt.
    Thứ nhất, vì mình ko biết ngoài tự bản thân, còn có hiệu ứng đám đông khiên ông ấy bị lâm vào trạng thái suy kiệt trầm cảm như thế. Nhưng dù sao lương tâm con ng vẫn ko tránh khỏi những dằn vặt. Suy cho cùng cũng là do bản thân ông ấy, tình cảm và suy nghĩ của ông khiến ông lâm vào trạng thái như thế.
    Thứ hai. Có thể cách mình dùng từ "cái giá" ko đúng, vì dù sao ông ấy cũng là con ng, ko thể yêu cầu đó là con ng máu lạnh, bỏ qua đi lương tâm, thờ ơ trước dư luận mà dùng lí trí chứng tỏ với chính bản thân rằng mình làm thế là đúng, ng ngoài ko chịu đặt bản thân vào, ko thể hiểu được nh j bản thân làm là điều tất yếu ...
    Nhưng dù có ns j, ko cứu được ng vô tội, chẳng có j để ngụy biện cả.

    Fuko Ping Ns về sự "trách nhầm" ng khác ấy! Nó liên quan gì đến hệ quả "tự tử"???
    Ns về trách nhầm, có thể trong suy nghĩ, mình đá đánh giá sai, nhưng cái quyết định số phận của con ng bị mình đánh giá sai kia là cái điều mà mình HÀNH ĐỘNG.
    Ông ấy chết vì nh kẻ đánh giá sai ông ấy đã liên tục sỉ vả, và đám đông dư luận làm cho bản thân lương tâm và lý trí ông ấy dằn vặt ko đk yên.
    Còn những ng chỉ giữ trong lòng, hay thốt lên 1 câu cảm thán khi nhìn thấy sự việc, nhưng vẫn sẵn sàng lắng nghe những nội tình trong đó, thì có cớ gì để mà bạn đưa luôn ra vế sau?
    Thôi ứ ns nữa.

    
    

    Nga Pham nếu chết vì dằn vặt thì ông ấy là ng có lương tâm mà,vì lý do nên ông ấy k giúp được đứa bé,thế là...bla..bla

    Lê Thị Quỳnh Châm chắc ông ấy hối hận vì ko giúp đỡ bé hay sao

    
    
  • Bàn Chải Đánh Răng Ông Carter muốn giúp đứa bé nhưng mọi người can ngăn vì lúc đó ở Sudan đang có nạn dịch dễ lây lan nên mới đành để đứa trẻ đó ở lại, sau này vì mãi bị ám ảnh bởi việc đó và nỗi ân hận ko cứu e bé nên ôngấy tự tử. Rất nhiều người chưa nghe rõ chuyện đã vội trách mắng chỉ trích ông vì cứ trơ mắt đứng chụp ảnh mà ko giúp đứa bé. Thực ra phải đặt mình trong tình huống đó mới biết ngta vì sao lại làm vậy.